සාර්තක කොකෝවා වගාවක් අරඹමු

විද්‍යාත්මක නාමය ථ තියෝබ්රෝමා කැකෑවෝ

කුලය - ස්ටෙකියුලේසියේ


ඉතිහාසය
කොකෝවා ශාකයල ඇමර්සන් ද්රෝණියෙන් ආරම්භ වී ප්රධාන වශයෙන් මෙක්සිකෝව ඇතුළු මධ්යම ඇමරිකාවට ව්යාප්ත වුවකිග  මෙම කලාපයේ වැසියන් වන ,ඔල්මෙක්, සහ ,මයාස්, වැන්නවුන් කොකෝවා යනු ,දෙවියන්ගේ ආහාරය, ලෙසට සැලකූහග  චොක්ලට් පානයන් ගෙන් රසවත් වූ ,ඇස්ටෙක්ස්, වාසීන් කොකෝවා බීජ .මුදල්. ලෙසටද භාවිතා කළහග  ක්රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් විසින් කොකෝවා බීජ ඇමරිකාවේ දී සොයාගත් නමුත් වසර 20 කට පසුව ඇස්ටෙක්ස්  වැසියන්ගේ තිත්ත පානය සොයාගෙන එය සාදන වට්ටෝරුව සමඟ කොකෝවා බීජ ස්පාඤ්ඤයේ ඪ වන චාල්ස් රජු වෙත එවන ලද්දේ හිරනැන්ඩෝ කෝට්ස් විසිනිග  ස්පාඤ්ඤ වැසියන් මෙම වට්ටෝරු දියුණු කරමින් ඒවාට සීනි එකතු කරමින් හා රත්කරමින් එහි රසය වැඩිදියුණු කරන ලදීග  වසර 1828 දී කොකෝවා බීජ ෙතරපන යන්ත්රයක් නිපදවමින් කොකෝවා බටර් නිස්සාරණය කරගන්නා ලදීග  පසුව 1879 දී ,ස්විස්, ජාතිකයින් විසින් කිරි සහිත චොක්ලට් හා ඝන චොක්ලට් සාදන ලදීග  දාහත්වන ශත වර්ෂයේ දී යුරෝපීයන් පාලනය කළ යටත් විජිත වෙත කොකෝවා හඳුන්වාදීමෙන් පසුව අප්රිකාවේ හා ආසියාවේ වාණිජ වගාවන් ෙලසට සංවර්ධනය විය.   
 
නිෂ්පාදන හා භාවිතයන්
කොකෝවා වල වාණිජමය ද්රව්යය වනුෙය් බීජ වන අතර අවසාන නිෂ්පාදන වනුයේ චොකලට්යග  අතරමැදි කොකෝවා නිෂ්පාදන ලෙස කොකෝවා බටර්ල කොකෝවා පානයල කොකෝවා පවුඩර් හා කොකෝවා කේක් සඳහන් කළ හැකියග  කොකෝවා පවුඩර් භාවිතා කර චොකලට්ල රස කැවිලිල අයිස් ක්රීම්ල බේකරි නිෂ්පාදන සහ පානීය ද්රව්ය නිපදවනු ලබයිග  පරාරම්පරික භාවිතයන් වූ චොකලට් හා රසකැවිලි වලට අමතරව සමහර රටවල් කොකෝවා බටර් වලින් සබන් හා ආලේපන නිෂ්පාදනය කරයි.
 
ප්රධාන වගා ප්රදේශ                         
කොකෝවා වගාවට සුදුසු තත්ත්ව දක්නට ඇත්තේ ලංකාවේ මධ්යමල ඌවල වයඹල සබරගමුවල බස්නාහිර හා දකුණු පලාත් වලයග  හොඳ තත්ත්වයේ පසක් ඇති විට පොල් හා රබර් වගාවල යටි වගාව ලෙසට කොකෝවා භාවිතා කළ හැකියග  දැනට ලංකාවේ කොකෝවා හෙක්ටයාර 2472 ක් මහනුවරල කළුතරල බදුල්ලල කුරුණෑගලල කෑගල්ල හා මොණරාගල යන දිස්ත්රික්ක වල ව්යාප්ත වී ඇති අතර මෙම දිස්ත්රික්කල ප්රධාන කොකෝවා වගා දිස්ත්රික්ක ලෙසට හඳුනාගෙන ඇත.
 
ප්රභේද
කොකෝවාල ක්රයෙලෝල ෆොරෙස්ටරෝ හා ට්රිනිටාරියෝ නමින් ප්රධාන වර්ග තුනකට වෙන්කර ගත හැකියග  ගුණාත්මයෙන් වැඩි හා සුවඳැති කොකෝවා නිපදවනු ලබන ක්රයෙලෝ කොකෝවා ලංකාවේ ඇතැයි සැලකෙන නමුත් දැනට ලංකාවෙන් හමුවන බොහෝ කොකෝවා ප්රභේද මෙම වර්ග අතර වූ දෙමුහුන් වේ.
 
පාංශු හා දේශගුණික අවශ්යතා
පස
කොකේවා වගාව සඳහා යෝග්ය වු පස වන්නේ ගැඹුරුල හොඳින් ජලය බැස යන හා කාබනික ද්රව්ය බහුල මැටි ලෝම පසයිග  මෙම මතුපිට පසේ 40‍්‍ර දක්වා තැනින් තැන විසිරුණ ගල් හා බොරළු තිබීම වරදක් නැතග  දල රළු පස්ල වැලි පස්ල නොගැඹූරු පස් හා ගල්තලා මතුපිට ඇති පස් හෝ තද ලැටරයිට් පස නුසුදුසුය.

දේශගුණය
උච්චත්වය         ථ-    මුහුදු මට්ටමේ සිට 600 දක්වා
උෂ්ණත්වය         ථ-    වඩා යෝග්ය උෂ්ණත්වය 200ක්‍ - 320ක්‍ අතර වේග
වර්ෂාපතනය         ථ-    මිගමීග1150 - 2500 අතර සුදුසු වේග
ච්‍ය අගය         ථ-    5- 6ග5 අතර යෝග්ය වේග

වායුගෝලීය ආර්ද්රතාවය ථ-    තෙත් සහිත ආර්ද්ර තත්ත්ව යටතේ හොඳින් වර්ධනය වේග
සුළඟ            ථ-    නිරන්තර ඇතිවන සුළඟින් තෙතමනය අඩුවන නිසා අහිතකරයග
සෙවන            ථ-    පැල සිටුවන සමයේ දී හා වැඩීමේ මුල් තුන් අවුරුඳු සමයේදී
සාපේක්ෂව තද :40 - 50‍්‍ර* ක සෙවන තත්ත්වයක් අවශ්ය වේග  අනෙකුත් කාළයේ දී සෙවන අඩුකළ හැකි අතර හොඳින් වර්ධනය වන වගාවකට 25 - 30 ‍්‍ර ක සෙවනක් බා දීම ප්රමාණවත්යග  පරණ රබර් ගස්ල පොල් නැතහොත් කැලෑ ගස් වලින් සෙවන නැති විට තාවකාලික සෙවන ලෙස කෙසේල්ල පැපොල් හෝ ග්ලිරිසිඩියා වැනි තාවකාලික එහෙත් ඉක්මනින් වැෙඩසෛවන ගස් සිටුවිය හැකියග  තවද ස්ථීර සෙවන ශාක ලෙස එරබදු සිටුවිය හැකිය
Altitude : up to 600MSL
Temperature : Most suitable temperature is between 21 0 – 32 0 C
Rain fall:  1150 -2500mm is recommended.
P.H.: 5-6.5 is recommended
Atmospheric humidity: thrives best under moist humid conditions
Frequent winds are harmful as it decreases humidity
Shade: Relatively dense overhead shade (40-50%) is essential at the time of harvesting and during first 03 years of growth. Thereafter the shade can de removed with the spread of canopy and 25-30% shade is adequate for grown up cultivations. Where no shade from old rubber, coconut or forest trees is available quick growing trees such as banana, papaya or glyricidia should be established for temporary shade and dadap for permanent shade.
භෝග සංස්ථාපනය
රෝපණ ද්රව්ය
පැල නිෂ්පාදනය සඳහා සාමාන්යයන් බීජ යොදා ගනීග තෝරාගත් කොකෝවා ගස් වලින් ලබාගත් ගෙඩි විවෘත කර ලබාගන්නා බීජ හොඳින් සොදා නානුමය කොටස ඉවත් කරගත යුතුයග  බීජ වැලිතවාන් වල දැමීම හෝ කෙලින්නම පොලිතීන් බැග් වල සිටුවිය හැකියග  මෙම පොලිතීන් බෑග් මතුපිට පස්ල ගොම පොහොර හා වැලි සම සමව යොදා සෑදු බඳුන් මිශ්රණයකින් පුරවා ගත යුතුයග  වැලි තවාන් වල පැල කරන ලද්දේ නම් පසුව එම බීජ පැල පොලිතීන් බෑග් වලට මාරු කළ යුතුයග

වැඩි අස්වනු ලබාදෙන ප්රභේද වලින් පැල සාදා ගැනීම සඳහා බද්ධ කිරීම යොදා ගත හැකිය.
පරතරය
තනි වගාව සඳහා     -    10 . ං 10. :හෙක්ගට පැල 1100*
    රබර් සමඟ අන්තර් වගාව-    12. ං 26.
    පොල් සමඟ වගාව     -    26. ං26

Spacing:
For monoculture 10’x10’ (1100 plants/ha)
Intercropping with rubber – 12’x20’
Intercropping with coconut – 26’x26’

ක්ෂේත්රයේ සිටුවීම
යල හෝ මහ වර්ෂා කන්නයන් ආරම්භයත් සමඟ පැල ක්ෂේත්රයේ සිටුවිය යුතුයග  මේ සඳහා සකස් කළ භූමියේ 1 1රැු2.ල 1 1රැු2.ල 1 1රැු2. ප්රමාණයේ වලවල් කපා ඒවා මතුපිට පස් හා ගොම ෙපාහොවෙලින් පිරවිය යුතුයග  ක්ෂේත්රයේ ප්රමාණවත් තරම්  සෙවන නොමැති නම් තාවකාලික සෙවනක් සැපයිය යුතුය.



නඩත්තු කිරීම
වල් නෙලීම
කොකෝවා පැල අවධියේ :වසරකට 4-5 වරක්* නිරන්තරව වල් නෙලිම සිදුකල යුතුයග  වැඩුණූ කොකෝවා වගාවක දී වසරකට එක් වරක් හෝ දෙවරක් වල් නෙලීම ප්රමාණවත්ය.

පොහොර යෙදීම
නිර්දේශිත මිශ්රණය -770 කිගග්රෑරැුහෙක්ග - පැ 1100ක් ඇති විට

සංඝටකය    බර අනුව ප්රමාණය
විශ්ලේෂණය
යුරියා :46‍්‍රභ*    4    14‍්‍රභ
රොක් පොස්පේට් :28‍්‍ර ඡු2ධ5 *    5    11‍්‍ර ඡු2ධ5
මියුරියේට් ඔෆ් පොටෑෂ් :60‍්‍ර ණ2ධ*     3ග5    14‍්‍ර ණ2ධ
කීසරයිට් :24‍්‍ර ඵටධ *     1    2‍්‍ර ඵටධ
       
වයස    මහ කන්නය මිශ්රණය :කිගග්රෑගරැුහක්*
යල කන්නය
මිශ්රණය :කිගග්රෑරැුහෙක්*
1 වන අවුරුද්ද     137ග5    137ග5
2 වන අවුරුද්ද     275     275
3 වන අවුරුද්ද  හා ඉන්පසු     385    385
  
ශාකය වටා අතුරණුවක් යෙදීමෙන් පසේ තෙතමනය ආරක්ෂාකරගත හැකි අතර අමතර පොෂණ පද්රාර්ත ද ලැබේග  මෙෙලස අතුරණුවක් ලෙස යෙදීම සඳහා කොකෝවා කොළ මෙන්ම කොකෝවා ගෙඩි වල ලෙලි ද භාවිතා කිරීමට නිර්දේශ කෙරේග 

 

Components of the mixture
Parts by weight
Nutrient in the mixture
Urea (46%N)
4
14%N
Rock phosphate ( 28 % P2O5)
5
11% P2O5
Muriate of potash (60% K2O)
3.5
14% K2O
Kieserite (24%MgO)
1
2%MgO
 

Age of plantation
Maha Season
(mixture Kg/ha.)
Yala Season
(mixture Kg./Ha.)
1st Year (kg)
137.5
137.5
2nd Year (kg)
275
275
3rd Year and onwards (kg)
385
385
 
Mulching is beneficial to conserve moisture and to supply excess nutrition. Cocoa leaves and cocoa pods are recommended a suitable mulching material.

Pruning
Removal of water shoots is essential for successful in cocoa All water shoots, which develop from the main stem, should be removed when they are small as they depress the yield if allowed to mature. All dead branches and dry twigs should also be removed.
If shade is high shade trees should be pruned and light shade should be maintained.     

 
කප්පාදු කිරීම
සියළු දියරිකිලි ඒවා ලපටි කාළයේදීම ඉවත්කිරීම කළ යුතුයිග  මේවා ප්රධාන කඳෙන් ඉහළට වැඩෙන අතර ඉවත් නොකළහොත් අස්වනු අඩුවීමට බලපායිග  සියළුම මැරුණූ අතු හා වියලුණු රිකිලි ද ඉවත් කළ යුතුයග  ඉතා අධික සෙවන තත්ත්වයක් පවතී නම් එම සෙවන ශාක වල අතු ද  කප්පාදු කර සාමාන්ය සෙවන තත්ත්වයක් පවතාගත යුතුය.
භෝග සංරක්ෂණය
රෝග

ගෙඩි කුණුවීම
මුලික රෝග ලක්ෂණ ලෙස කුඩා  තෙත සහිත දුඹුරු පැහැති තුවාල හටගනීග  පරිසරයේ තෙතමනය වැඩිවන විට මෙම දුඹූරුපැහැ තුවාල පැතිරීම වේගවත් වේග  මෙසේ රෝගය පැතිරීමේ දී තුවාල වල පිටත දාරයේ සිට සෙන්ටි මීටරයක් පමණ ඇතුලතින් බීජාණුධානීධර වර්ධනය වනු දැකිය හැකියග  රෝග මර්ධනය සඳහා සියළුම ආසාදනය වූ ගොඩි ඉවත්කර විනාශ කළ යුතුයග  තවද 1‍්‍ර බෝඩෝ මිශ්රණය හෝ වෙනත් තඹ අඩංගු දිලීර නාශකයක් ඉසිය හැකියග  එමෙන්ම අනවශ්ය සෙවන අතු හා වැඩිපුර ඇති කොකෝවා ඇතු ද දියරිකිලි ද ඉවත් කළ යුතුය.

රිකිලි ඉදිමුම - ස්වොලන් ෂුට් රෝගය
මෙම රෝගය් ආවේණික ලක්ෂණ ලෙස දැකිය හැක්කේ අතු ඉදිමීම හා පත්ර විචිත්ර ලක්ෂණ දැරීමයග  මෙය වෛරසයක් මඟින් ඇතිවන අතර පිටිමකුණන් රෝග වාහකයන් ලෙස ක්රියා කරයිග  ශ්රි ලංකාවේ පවතින මෙම රෝග මාදිලිය එතරම් හානිදාක නොවන බැවින් එහි ආර්ථික හානිය සැලකිය යුතු තත්ත්වයක නොපවතීග  රෝග පාලනය සඳහා ආසාදිත ශාක ඉවත් කිරීම පිටිල මකුණන් මර්ධනය කිරීම හා ආසාදිත ශාක කොටස් වර්ධක ප්රචාරණය සඳහා භාවිතා නොකිරීම කළ යුතුය.

පලිබෝධකයින්
කොකෝවා කොරපොතු කෘමියා හා පිටි මකුණා ඉතා වැදගත් පලිබෝධකයින් දෙනකිග  කොකෝවා කොරපොතු කෘමියාගේ සුහුඹුලන් හා ශිෂුවන් ගසේ ගෙඩිල නොමේරූ පත්ර හා කඳන් ආහාරයට ගනීග  ඔවුන් ශාක පටක වලින් යුෂ උරාබීම නිසා ගෙඩිවල තෙත සහිත කුඩා ප්රදේශ හටගනීග  මෙම තුවාල කවාකාර හැඩයක් ගන්නා අතර සිග්රයෙන් කළු පැහැයක් ගනීග  මර්ධනය සඳහා වැඩිපුර ඇති සෙවන පාලනය හා හානිය බරපතල වන විට පලිබෝධනාශක භාවිතය නිර්දේශ කරයි.
අස්වනු නෙලීම හා පශ්චාත් අස්වනු තාක්ෂණය
අස්වනු නෙලීම
සිව්වන අවුරුද්දේ දී ගසේ ඵල දැරීම ආරම්භ වේග  ගෙඩිය මේරීමට මාස 5 ක් පමණ ගතවේග  හොඳින් ඉඳුණූ  එනම් කහ පැහැයට හැරණූ ගෙඩි තියුණු පිහියක ආධාරයෙන් කපාගෙන අස්වනු නෙලාගත හැකියග  ගෙඩි කැඩීමෙන් පසු වහාම ලී උපකරණයක් භාවිතයෙන් ගෙඩි පලා බීජ ගොනි වලට එකතු කර ගත යුතුය.   
සකස් කිරීම
කොකෝවා බීජ හොඳින් පැසවීම හා පදම් කිරීම ෙනාකළ විට ඒවාය් ආර්ථික වටිනාකම අඩුයග  එනම් බීජය් කළලය මරුණු පසු පමණක් එහි රසයත් සුවඳත් වර්ධනය ෙව්ගහොඳින් පැසවීම අවසානයේ පෙන්නුම් කරන කැපී පෙනෙන භෞතික වෙනස්කම් වන්නේ පොරෙස්ටෙරේ වර්ගය තද දම්පැහැයේ සිට චොකලට් දුඹූරු පැහැයට හැරීමත් ක්රයෙලෝ වර්ගය කහ පැහැයට හෝ කුරුඳු දුඹුරු පැහැයට හැරීමත් වේග  හොඳින් පැසවීමට ක්රම කීපයක් ඇතග  ඒනම් විශේෂ පෙට්ටියක දමා පැසවීමල ගොඩගසා පැසවීමල තැටිවල දමා පැසවීම සහ කූඩයක දමා පැසවීමයිග  සුදුසු පැසවීමේ ක්රමය තෝරාගැනීම බොහෝවිට නිෂ්පාදන පරිමාව සහ බාගත හැකි කම්කරු ශ්රමයත් වියදමත් මත රදාපවතීග  පැසවිම සඳහා ගතවන කාළය දින 2 - 6 ත් අතර වේග  එය කොකෝවා වර්ගය මත රදා පවතීග  පැසවීමට භාජනය කළ කොකෝවා බීජ හිරු රශ්මියෙන් හෝ කෘතීම වියළන මඟින් වියළා ගත හැකිය.

සම්මත ගුණාත්මක තත්ත්වයන්

අන්තර්ජාතිකව සම්මතව සකස්කළ කොකෝවා බීජ වලට අදාල තත්ත්වයන් වනුයේ හොඳින් පැසවීමට ලක්ව තිබීමත්ල හොඳින් වියළී තිබීමත්ල පැතිලි හෝ හැකිලුණු බිජ වලින් ෙතාරවීමත්පෙුස් බැඳීම හා අසාමාන්ය සුවඳක් සහිත නොවීමත් වෙනත් භාහිර දෑ එකතු වී ෙනාතිබීමත්යග

    ශ්රේණිය
ශ්රේණිය
කාලවර්ණරැුගාබ්ලින්ස් අසම්පුර්ණයි
බාහිර වර්ණය :උපරිම ‍්‍ර*     රෝස පැහැයට හුරු රතු පැහැයේ සිට දුඹුරු     දුඹුරුරැුරතු පැහැයට හුරු දුඹූරුරැු කළු පැහැයට හුරු දුඹුරු     දුඹුරු රැුකළු පැහැයට හුරු දුඹූරු
පුස් බැඳුණු බීජ :උපරිම ‍්‍ර*     3    4    -
පැතලි බීජ :උපරිම ‍්‍ර*    3    8    -
පලුදු සහිත බීජ :උපරිම ‍්‍ර*     3    6    -
අපද්රව්ය
0ග5 ‍්‍ර    0ග5 ‍්‍ර    1‍්‍ර.

 

        Grade I                  Grade II               Gabling
ඖෂධීය හා රසායනික ගුණාංග
ප්රධාන කොකෝවා නිෂ්පාදන රටවල් අත් බෙහෙත් ලෙස කොකෝවා බටර් පාවිච්චි කරනු ලබයිග  ඒවා පිළිස්සුම් වලටල කැස්සටල තොල් වියලීමටල උණටල මැලේරියාවටල රූමැටික් උණට මෙන්ම සර්පයින් දශ්ඨ ක විටද තුවාල සුව කිරීමට ද යොදාගනීග  එමෙන්ම කොකෝවා බටර් විෂබීජ නාශකයක් ලෙස මෙන්ම ෙල් පිරිසිදු කරන්නක් ලෙසද වාර්තා වී ඇත.

Comments